چه کسانی کاندید مناسبی برای این عمل به حساب می‌آیند؟
برای اغلب افرادی که از عینک و یا لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، کم و بیش پیش می‌آید که از استفاده از این دو وسیله خسته می‌شوند. انواع عمل‌های جراحی برای اصلاح نمره چشم، در ایران بسیار رایج است که نتایج درخشان و بسیار چشمگیری برای بیماران به همراه دارند. یکی از موفق‌ترین و کم عارضه‌ترین این اعمال جراحی، جراحی لیزیک چشم است.
نتایج این عمل پس از اتمام جراحی کاملا برای بیماران محسوس بوده و عوارض جدی در آن نادر است و بیشتر افراد از نتایج آن راضی خواهند بود. برخی از عوارض جانبی، به ویژه خشکی چشم و اختلالات موقت بینایی پس از این عمل رایج است که بعد از چند هفته از بین می‌روند. در این مقاله قصد داریم تا با این عمل جراحی چشم و مزایا و معایب آن بیشتر آشنا شویم و بدانیم چه کسانی کاندید مناسبی برای آن به شمار می‌روند.
جراحی لیزیک چشم چیست؟
جراحی‌های لیزیک چشم، معروف‌ترین و معمول‌ترین جراحی اصلاح عیوب انکساری لیزری است که برای اصلاح مشکلات بینایی انجام می‌شود. امروزه انواع مختلفی از جراحی انکساری لیزری در کلینیک‌های چشم پزشکی وجود دارد. به‌طور معمول از اصطلاح «لیزیک» برای اشاره به انواع جراحی‌های لیزری چشم استفاده می‌شود. در یک چشم سالم، تصاویر اجسامی که ما می‌بینیم بر روی شبکیه و در پشت چشم متمرکز می‌شوند. با نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم، آنها در نهایت یا در جلو یا پشت شبکیه متمرکز شده و منجر به تاری دید می‌شوند. به عبارت دیگر، در چشم‌هایی که بینایی طبیعی دارند، قرنیه نور را دقیقاً روی شبکیه در پشت چشم خم می‌کند. اما با دوربینی، نزدیک‌بینی یا آستیگماتیسم، نور وارد شده به چشم‌ها، به اشتباه خم می‌شود و این مشکل منجر به تاری دید می‌شود.
عینک یا لنزهای تماسی می‌توانند بینایی چشم‌ها را اصلاح کنند اما تغییر شکل قرنیه به روش‌های گوناگون، نیز انکسار لازم نور را برای بهبود بینایی ایجاد می‌کند. در طی جراحی لیزیک، از نوع خاصی از لیزر برش، برای تغییر دقیق شکل بافت شفاف گنبدی شکل در جلوی چشم یعنی قرنیه، برای بهبود بینایی استفاده می‌شود.
جراحی لیزیک چشم برای بهبود چه مشکلاتی توصیه می‌شود؟
جراحی لیزیک به عنوان گزینه‌ای مناسب و کم خطر برای اصلاح یکی از این مشکلات بینایی توسط پزشکان توصیه می‌شود:
1. نزدیک بینی
هنگامی که کره چشم ما کمی بلندتر از حد طبیعی است یا زمانی که بخش قرنیه چشم به شدت به شکل منحنی درآمده باشد، پرتوهای نور، در جلوی شبکیه متمرکز می‌شوند و دید دور شما را تار می‌کنند. کسانی که این مشکل را دارند، می‌توانند اجسامی را که نزدیک هستند به وضوح ببینید اما در مشاهده اجسام دور مشکل دارند.
2.دوربینی
زمانی که کره چشم کوتاه‌تر از حد متوسط شده باشد یا قرنیه چشم افراد بیش از حد صاف است، نور به جای تمرکز بر روی آن، پشت شبکیه چشم متمرکز می‌شود. این امر باعث می شود دید نزدیک و گاهی اوقات دید دور تار شود.
3.آستیگماتیسم
هنگامی که قرنیه چشم، به شکلی ناهموار درآمده باشد یعنی منحنی یا مسطح می‌شود، آستیگماتیسم به وجود می‌آید. این مشکل، تمرکز دید در هر دو فاصله نزدیک و دور را مختل می‌کند. یعنی افراد دچار این مشکل هم برای دیدن اجسام دور و هم برای مشاهده اجسام نزدیک تاری دید دارند.
اگر قصد جراحی لیزیک را داشته باشید، از قبل از عینک یا لنز استفاده می‌کنید. چشم پزشک با شما در مورد اینکه آیا جراحی لیزیک یا سایر روش اصلاح عیوب انکساری مشابه برای شما مفید است یانه، با شما صحبت خواهد کرد.
مزایای جراحی لیزیک چشم چیست؟
- در این جراحی سرپایی، بیماران معمولاً دردی را تجربه نمی‌کنند. قطره‌های بی‌حسی در طول عمل، استفاده می‌شود و درد ملایم پس از جراحی نیز با مسکن‌های معمولی بهبود می‌یابد.
- با لیزیک، بینایی فرد بلافاصله پس از جراحی بهبود می‌یابد. بنابر تحقیقات 95 درصد از بیمارانی که تحت عمل لیزیک قرار می‌گیرند، نمره بینایی کامل را به دست می‌آورند.
- در بیشتر موارد، نیازی به بانداژ یا بخیه چشم نیست و بیمار می‌تواند برنامه عادی زندگی خود را پس از 24 ساعت از سر بگیرد.
- با عمل لیزیک، ممکن است بهبود بینایی شما، تا چند هفته طول بکشد ولی نتیجه دائمی است.
- اغلب بیماران پس از انجام لیزیک، اصلا نیازی به استفاده از عینک ندارند.
- با وجود اینکه لیزیک به نسبت عمل گرانی در همه جای جهان محسوب می‌شود، بیماران در طول سال‌ها، نیازی به تعویض عینک و لنز نداشته و هزینه‌ای بابت آن پرداخت نخواهند کرد.
جراحی لیزیک چشم ممکن است چه عوارضی داشته باشد؟
عوارضی جدی پس از این عمل، بسیار نادر است. اما برخی از عوارض جانبی، به ویژه خشکی چشم و مشکلات موقت بینایی، ممکن است در درصدی از بیماران رخ دهد این عوارض به طور معمول بعد از چند هفته از بین می‌روند و در تعداد کمی از افراد عوارض بیشتر از این زمان طول می‌کشد.
عوارض جراحی لیزیک عبارتند از:
· خشکی چشم
عمل لیزیک در برخی از افراد، باعث کاهش موقت تولید اشک در چشم‌ها می‌شود. خشکی چشم می‌تواند کیفیت بینایی را کاهش دهد. معمولا چشم پزشکان برای رفع این مشکل از قطره چشمی «اشک مصنوعی» استفاده می‌کنند.
·حساسیت به نور شدید، مشاهده هاله نور و دید دوگانه
ممکن است از شب پس از جراحی تا چند روز یا چند هفته پس از جراحی، مشکلات بینایی داشته باشید. ممکن است افزایش حساسیت به نور داشته باشید. در این مواقع چشم‌ها در هنگام مواجهه با نور شدید دردی ملایم خواهد داشت. برخی افراد هاله‌هایی از نور اطراف نورهای شدید مشاهده می کنند و یا برخی دیگر از دید دوگانه شکایت دارند. نگران نباشید! این مشکلات به زودی رفع خواهند شد.
· مشکلات فلپ
یا برداشتن لایه محافظ فلپ از جلوی چشم در حین جراحی، ممکن است به ندرت عوارضی از جمله عفونت و اشک‌های اضافی ایجاد شود.
·پسرفت یا بازگشت عیوب انکساری
این مشکل زمانی است که بینایی شما به آرامی حالت اولیه خود تغییر پیدا می‌کند. این یک عارضه بسیار نادر محسوب می‌شود و اگر مورد مناسبی برای این عمل تشخیص داده شده باشید، پیش نخواهد آمد
در چه شرایطی جراحی لیزیک چشم برای شما مناسب نیست؟
برخی شرایط و مشکلات سلامتی می‌تواند خطرات مربوط به جراحی لیزیک را افزایش دهند یا نتیجه را تحت تاثیر قرار دهد. از جمله:
- اختلالات و بیماری‌های خود ایمنی
- سیستم ایمنی ضعیف ناشی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی یا بیماری ایدز
- خشکی چشم مداوم و درمان نشده
- تغییرات جدید در بینایی فرد به دلیل مصرف برخی داروها، تغییرات هورمونی، بارداری، شیردهی
- سن بالا
- التهاب قرنیه، بیماری‌های پلک، آسیب‌های جدی چشمی یا بیماری های چشمی مانند یووئیت، هرپس سیمپلکس، گلوکوم یا آب مروارید
جراحی لیزیک معمولاً در موارد زیر توصیه نمی‌شود:
- بیماری چشمی دارید که باعث نازک شدن و برآمدگی قرنیه می‌شود یا سابقه خانوادگی این مشکل
- اگر دید کلی خوبی داشته باشید.
- نزدیک بینی شدید
- مردمک‌های بسیار بزرگ یا قرنیه‌های نازک داشته باشید. در این موارد پزشک راهکارها و جراحی‌های چشم دیگر را پیشنهاد می‌کند.
- تغییرات چشمی مرتبط با افزایش سن داشته باشید.
- اگر در ورزش‌های خشن که ممکن است با ضربه‌هایی به صورت همراه باشد، شرکت می‌کنید.
اگر قصد انجام عمل لیزیک را دارید، در مورد سوالات و نگرانی های خود با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما در مورد اینکه آیا شما کاندید مناسبی برای این روش هستید یا سایر روش های مشابه، صحبت می‌کند.
قبل از جراحی لیزیک چشم چه معایناتی انجام می‌شود؟
بخش غربالگری افراد برای انتخاب موارد منایب برای این جراحی، از مهم‌ترین بخش‌های آن است. اگر مورد مناسبی برای این جراحی تشخیص داده شوید، نتیجه خوبی نیز خواهید گرفت. همچنین اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید که می‌توانند شکل قرنیه شما را تغییر دهند، باید به طور کامل استفاده از آنها را متوقف کنید و حداقل چند هفته قبل از ارزیابی و جراحی فقط از عینک استفاده کنید.
در طول دوره معاینه و ارزیابی، چشم پزشک در مورد سابقه پزشکی و جراحی قبلی می‌پرسد و یک معاینه جامع چشم، برای ارزیابی بینایی شما و ارزیابی اینکه آیا می‌توانید با خیال راحت این عمل را انجام دهید، به شما خواهد داد. پزشک به‌دنبال علائم زیر خواهد بود:
- عفونت چشم
- مردمک‌های بزرگ
- التهاب
- خشکی چشم
- فشار چشم بالا
چشم پزشک همچنین قرنیه چشم را با دستگاه اندازه گیری می‌کند و شکل، ضخامت و هرگونه مشکل و بی‌نظمی را بررسی خواهد کرد. چشم پزشک با دستگاه‌های مخصوص ارزیابی می‌کند که کدام ناحیه از قرنیه نیاز به تغییر شکل دارد. او مقدار دقیق بافتی را که باید از قرنیه برداشته شود، تعیین می‌کند. پزشکان معمولاً از فناوری‌های خاصی برای ارزیابی دقیق چشم شما قبل از عمل لیزیک استفاده می‌کنند.
در این آزمایش، یک «اسکنر»، نموداری بسیار دقیق، از چشم ترسیم می‌کند. هرچه اندازه گیری‌ها دقیق‌تر باشد، چشم پزشک در برداشتن بافت قرنیه دقت بیشتری خواهد داشت. قبل از جراحی، پزشک در مورد خطرات و مزایای جراحی لیزیک، انتظارات قبل و بعد از عمل و هر گونه سوالی که ممکن است داشته باشید، صحبت خواهد کرد.
مراحل جراحی لیزیک چشم چیست؟
عمل لیزیک معمولا در 30 دقیقه یا کمتر به اتمام می‌رسد. در طول عمل، شما به پشت روی یک صندلی دراز می کشید. ممکن است برای کمک به آرامش، به شما داروی آرامبخش داده شود. پس از ریختن قطره‌های بی‌حس‌کننده در چشم، پزشک از ابزاری برای باز نگهداشتن پلک استفاده می‌کند. یک حلقه مکش روی چشم شما قرار می‌گیرد که ممکن است باعث احساس فشار شود و دید شما کمی تار شود.
جراح چشم از لیزر برش برای برش یک فلپ کوچک از جلوی چشم شما استفاده می‌کند. تا کردن لایه فلپ به سمت عقب، به پزشک اجازه می‌دهد تا به بخشی از قرنیه که قرار است تغییر شکل دهد، دسترسی پیدا کند. سپس با استفاده از لیزر برنامه ریزی شده، جراح چشم شما قسمت‌هایی از قرنیه را تغییر می‌دهد. با هر پالس پرتو لیزر، مقدار کمی از بافت قرنیه اصلاح می‌شود. پس از تغییر شکل قرنیه، جراح، فلپ را در جای خود قرار می‌دهد.
در طول جراحی، از شما خواسته می‌شود که روی یک نقطه نوری تمرکز کنید. خیره شدن به این نور به شما کمک می‌کند تا چشم خود را ثابت نگه دارید. اگر هر دو چشم نیاز به اصلاح داشته باشد، پزشکان معمولاً این عمل را در همان روز انجام می‌دهند.
مراقبت‌های پس از جراحی لیزیک چشم
بلافاصله پس از جراحی، چشم شما ممکن است خارش، سوزش و آبریزش داشته باشد. در این زمان به احتمال بالا، شما تاری دید خواهید داشت. پس‌از از بین رفتن بی‌حسی، ممکن است کمی درد داشته باشید اما بینایی به سرعت بهبود پیدا می‌کند. ممکن است به شما داروی ضد درد یا قطره چشم داده شود تا چند ساعت بعد از عمل احساس درد نداشته باشید. همچنین ممکن است چشم پزشک از شما بخواهد در شب تا زمانی که چشم شما بهبود یابد، با یک محافظ روی چشم خود را بپوشانید.
پس از این عمل بینایی شروع به بهبود می‌کند. برای بسیاری از افراد رفع مشکلات چشم و به دست آوردن دید واضح، زیاد طول نخواهد کشید اما برای دیدن نتایج کامل و نهایی دو تا 3 ماه زمان لازم است.
یک تا دو روز پس از جراحی پزشک باید چشم شما را معاینه کند. او نحوه بهبود چشم شما را می‌بیند و هرگونه عارضه ای را بررسی می‌کند. به علاوه ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوانید دوباره از لوازم آرایش مخصوص چشم استفاده کنید. همچنین بهتر است از ورزش‌های شدید، شنا یا جکوزی، برای چندین هفته اجتناب کنید.
نتایج جراحی لیزیک چشم چگونه است؟
بیش از 8 نفر از هر 10 نفری که تحت عمل جراحی لیزیک قرار گرفته‌اند، دیگر نیازی به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی برای اکثر فعالیت‌های خود ندارند. افراد با نزدیک بینی خفیف، بیشترین موفقیت را در جراحی‌های لیزیک دارند. افرادی که درجه بالایی از نزدیک بینی یا دوربینی همراه با آستیگماتیسم دارند، نتایج قابل پیش‌بینی کمتری خواهند داشت.
بازگشت به نمره چشم قبلی، ممکن است به دلیل شرایط خاصی مانند بهبود غیر طبیعی زخم، عدم تعادل هورمونی یا بارداری و یا ایجاد بیماری آب مروارید اتفاق بیفتد.
سخن آخر
جراحی لیزیک چشم، یکی از اعمال جراحی رایج برای رفع عیوب انکساری چشم است که در سال‌های اخیر بسیار محبوب بوده و نتایج خوبی برای بیماران دارد. اگر نزدیک‌بینی، دوربینی و یا آستیگماتیسم دارید و از استفاده از عینک خسته شده‌اید، با این عمل می توانید با اطمینان بالایی، نمره چشم کامل را به دست آورید.
آخرین دیدگاهها